Kastracja zwierząt jest zabiegiem polegającym na pozbawieniu zwierzęcia płodności. Ten zabieg weterynaryjny wykonywany u zwierząt hodowlanych niesie za sobą wiele korzyści zarówno dla zwierząt jak i dla hodowców. Do takich zalet zalicza się: kontrolę rozrodu, polepszenie jakości mięsa, spokojniejsze osobniki. Przy kastracji zwierząt hodowlanych istnieją dwie metody wykonywania tego zbiegu: krwaw i bezkrwawa. Najczęściej wybieraną przez hodowców, jest metoda bezkrwawa, ponieważ nie powoduje ona otwartej rany, jest praktycznie bezbolesna oraz nie pojawiają się po niej żadne większe powikłania.
ZABIEG KASTRACJI – KORZYŚCI
Pozbawienie płodności zwierzęta znacząco przyczynia się do polepszenia dobrostanu. Zabieg kastracji jest zalecany wszystkim hodowcom zwierząt, ponieważ niesie z sobą wiele korzyści:
- Złagodzenie temperamentu zwierzęcia – kastracja powoduje zahamowanie produkcji niektórych hormonów przez, które zwierzę może być nerwowe i wykazywać agresję wobec ludzi i innych osobników w stadzie. Zabieg ten przyczynia się do zwiększenia osób zajmujących się zwierzętami. Szczególnie zalecany u buhajów i ogierów.
- Unikanie niepożądanych kojarzeń i niechcianego potomstwa – w hodowlach zwierząt zdarzają się sytuacje, w których pojawia się niechciane potomstwo. Pozbawienie płodności niweluje problem niepożądanych kojarzeń.
- Lepsza jakość mięsa – mięso pochodzące od niewykastrowanych zwierząt ma charakterystyczny smak i aromat, który nie jest pożądany przez konsumentów, dlatego ważna jest kastracja.
- Większy zysk ze sprzedaży zwierzęcia – wykastrowane zwierzę szybciej przyrasta na masie, ponieważ poświęca temu więcej energii. Większe przyrosty w krótszym czasie powodują wyższą cenę podczas sprzedaży zwierzęcia.
KASTRACJA ZWIERZĄT METODĄ BEZKRWAWĄ
Do przeprowadzenia zabiegu kastracji metodą bezkrwawą używa się kleszczy Burdizzo, którymi zaciska się powrózki nasienne zwierzęcia, co blokuje dopływ krwi do jąder, a w konsekwencji zahamowuje płodność. W celu większej skuteczności zabiegu, można go wykonać w dwóch miejscach, zaciskając kleszcze na każdym powrózku po około 1 minucie. Prawidłowo wykonany zbieg doprowadza do bezpłodności po około 2 – 3 tygodniach. Dzięki temu, że jest to bezinwazyjna metoda, zwierzęta nie potrzebują stałej opieki i rekonwalescencji. Przed wykonywaniem kastracji należy dobrać odpowiedni rozmiar kleszczy dla danego gatunku zwierząt.
EMASKULATOR – KLESZCZE DO KASTRACJI ZWIERZĄT
Emaskulator to specjalne narzędzie weterynaryjne służące do przeprowadzania kastracji zwierząt metodą bezkrwawą. Za pomocą kleszczy kastracyjnych zaciskamy powrózki nasienne, jednocześnie następuje oderwanie jąder w bezbolesny sposób. Sposób wykonania kleszczy zapewnia pewny i stabilny chwyt narzędzia. Dzięki temu, że emaskulator można szybko zamykać i otwierać jest to bezpieczne dla zwierząt i umożliwia szybką reakcję w różnych sytuacjach. Kleszcze po każdym użyciu powinny być myte, dezynfekowane i sterylizowane aby uniknąć ryzyka pojawienia się zakażeń.
GUMKI DO KASTRACJI
Gumki do kastracji wykonane są z twardej gumy. Zakłada się je u nasady worka mosznowego. Powodują one zaciśnięcie nasieniowodów, a tym samym ubezpłodnienie. Do założenia gumek stosuje się specjalny przyrząd – elastator. Użycie elastatora ułatwia i przyspiesza proces kastracji tą metodą. Stosowanie krążków kastracyjnych jest w pełni humanitarne i bezpieczne dla zwierząt. Sterylizacja tą metodą jest szybkim sposobem na pozbawienie płodności, a prostota wykonania sprawia, że jest to bardzo często wybierana przez hodowców opcja. Narzędzie do naciągania i aplikowania gumek kastracyjnych wykonane jest z materiałów zapewniających mu długie lata użytkowania.
KASTRACJA BYKÓW
Kastracja byka polega na zmiażdżeniu jego nasieniowodów, co powoduje zanik jąder. Zabieg ten przeprowadza się za pomocą specjalnych narzędzi. Ubezpłodnienia byka można dokonywać w wieku 2 – 6 miesięcy. Po wykonanym zabiegu obserwujemy obrzęk jąder, a następnie ich całkowity zanik. Im wcześniej poddajemy zwierzę kastracji, tym mniejszy stres u niego to wywołuje oraz szybciej obserwujemy efekt zaniku jąder. Kastracja starszych byków wymaga dwukrotnego zaciśnięcia nasieniowodów w około centymetrowym odstępie. Po prawidłowo wykonanym zabiegu, jądra nie będą pełniły swojej funkcji po upływie około 4 tygodni. Każda kastracja powinna być wykonywana wysterylizowanymi narzędziami.
KASTRACJA ŚWIŃ I PROSIĄT
Kastracja świń polega na nacinaniu moszny, podwiązywaniu lub odcinaniu jąder. Zabieg przeprowadza się u prosiąt już od 7 dnia życia. Sterylizacja prosiąt zawsze powinna odbywać się odpowiednimi, wysterylizowanymi narzędziami oraz w czystych, bezpiecznych warunkach. Aby uniknąć zakażeń i powikłań w okresie gojenia się rany powinna być ona często odkażana, zwierzę powinno mieć zapewnione czyste miejsce spoczynku. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie narzędzi oraz otoczenia, w którym będzie wykonywany zabieg. Sprzęt przed i po użyciu powinien być umyty, wysuszony oraz zdezynfekowany by zapewnić bezpieczeństwo i zminimalizować ryzyko wystąpienia zakażeń.
